Algemene beschouwingen 2022: Onze voorzieningen op peil houden

Vandaag sta ik hier als fractievoorzitter van de VVD voor de eerste keer in de Begrotingsraad. Na de verkiezingen is meer dan de helft van de gemeenteraad vervangen en de gemiddelde leeftijd is een stuk gedaald. Met die nieuwe energie hoop ik vandaag op een constructief debat waarbij we geen voorbeeld nemen aan de omgangsvormen in de Haagse politiek, waar het debat alsmaar verruwt en het politieke midden uitholt. Nee, voor onze gemeente Gennep zie ik andere uitdagingen die ik wil adresseren vanmiddag.

 

Voorzieningen onder druk

In onze gemeente gaat heel veel goed. Maar ik heb wel grote zorgen. In het rapport van Remkes vorige maand, genaamd ‘wat wel kan’, wordt treffend omschreven hoe we de kloof tussen stad en platteland zien toenemen, doordat voorzieningen hier verdwijnen. Nederland vergrijst, en Gennep vergrijst dan weer een stuk sneller, werd ons vorige week voorgehouden. Tegelijkertijd staat ons voorzieningenniveau onder druk. Met bijvoorbeeld dalende leerlingenprognoses houden we hier ons hart vast over de toekomst van het Elzendaal in Gennep. En hoe houden we in iedere kern een basisschool? Tussen nu en 2040 wordt een afname van dik 200 schoolgaande kinderen verwacht. Ook wordt ook vrijwel alles duurder. Dit zet de exploitatie van al onze ambities onder druk. Een voorbeeld hiervan hebben we zojuist gezien bij d’n Toomp te Heijen. Niet alleen gemeentelijke voorzieningen, staan onder druk, maar we zien dat in de breedste zin des woord. Zo blijft het een permanente uitdaging het centrum gevuld te houden. 

 

Woningbouw

Een antwoord op die onder druk staande voorzieningen is flink inzetten op woningbouw. We omarmen om die reden ook de keuze die gemaakt is om met deze begroting flink meer budget te reserveren om de woningbouw nog verder los te trekken. Nog tot vorig jaar heeft onze gemeente 10 jaar lang te maken gehad met een krimp in het aantal inwoners. Die krimp zet de levensvatbaarheid van onze voorzieningen nog verder onder druk. Wat de VVD betreft gaan we verder dan alleen bouwen voor de interne vraag, maar verhogen we de ambitie. Onze gemeente is een prachtige gemeente met een historische binnenstad, omgeven door grond en een stad als Nijmegen op 20 autominuten afstand. Een plek waar het goed wonen is. Die interesse vanbuiten onze gemeentegrenzen moeten we niet als bedreiging zien voor onze eigen inwoners op de woningmarkt, maar juist als kans. We moeten en-en bouwen. Én voor onze eigen inwoners, én inzetten op bevolkingsgroei ipv krimp. Zo maken we het niet alleen realistischer om bijvoorbeeld die basisschool in iedere kern op de langere termijn te behouden, maar vergroten we de levensvatbaarheid van onze eigen economie. Denk bijvoorbeeld aan die vele speciaalzaakjes die ons centrum rijk is. Het college kan ook om die reden wat ons betreft aan de slag met situationeel grondbeleid waardoor we meer regie op de lokale woningmarkt in handen nemen. 

 

Geef de samenleving weer meer ruimte

Een ander onderwerp waar ik het over wil hebben is de ruimte de we de samenleving geven om zich te kunnen ontwikkelen. Juist tegen het licht van het onder druk staande voorzieningenniveau. Dan doel ik er bijvoorbeeld op dat ondernemers de ruimte moeten krijgen om te ondernemen. In coronatijd hebben we het uiterste van sommige ondernemers moeten vragen, diezelfde groep wordt nu door de energiecrisis wederom onder druk gezet. Recent nog zagen we om die reden een bakker uit het Genneps straatbeeld verdwijnen. Hoe ziet het college dit vraagstuk en wat kan en wil zij hiervoor gaan betekenen? Met de oprichting van de BIZ in het centrumgebied zijn we voor wat de VVD betreft een goede weg ingeslagen en leggen we weer een stukje regie terug bij de ondernemers zelf. In het centrumgebied weten de ondernemers elkaar te vinden. Maar ons bereiken ook signalen dat ondernemers van buiten de BIZ hier soms nog moeite mee hebben. Wat voor faciliterende rol ziet het college voor zichzelf weggelegd om hiermee om te gaan? 

 

Niet alleen ondernemers hebben het zwaar, de hele samenleving gaat van crisis naar crisis. Zo ook onze verenigingen die hun energielasten zien exploderen. Om die reden dienen we een motie samen met het CDA en anderen mede in waarin we politiek steun uitspreken voor de ingeslagen weg waarbij de gemeente zorgvuldig aan het inventariseren is hoe groot de pijn bij verenigingen is. We willen geen verwachtingen wekken die we niet kunnen waarmaken, maar zien graag een terugkoppeling naar de raad met mogelijke oplossingsrichtingen. Daarnaast willen we nogmaals het signaal afgeven dat we onze verenigingen en stichtingen weer meer ruimte moeten geven om activiteiten te organiseren. Men verzandt vaak in te ingewikkelde regels en strikte kaders. Door het organisatoren makkelijker te maken, blijven we bouwen aan een bruisende gemeente. 

 

Veiligheid

Dan het veiligheidsvraagstuk. En hier wil ik toch weer de woorden van Johan Remkes herhalen die stelt dat men op het platteland zijn voorzieningen ziet verdwijnen. Een beter voorbeeld hiervan dan het verdwijnen van onze ambulancepost kan ik niet geven. Fijn dat we volgende week een avond om tafel gaan met de hulpdiensten, want er is wel wat aan de hand.  Zo zien we dat de opkomsttijden van brandweer en politie elk jaar weer verder toenemen. We hebben vernomen dat de verhuizing van het politiekantoor inmiddels zeker is. Wat is de visie op de dienstverlening aldaar?  Ons brandweerkorps zag eerst zijn tweede tankautospuit verdwijnen, en de daarvoor ingeruilde SIV heeft inmiddels ook het veld moeten ruimen. Onze mannen kampen met een afgeschreven boot en wensen duidelijkheid en middelen om in geval van nood goed te kunnen opereren. Hoe gaat het college om met de zorgen van onze brandweermannen, in relatie tot de oplopende opkomsttijden? En wanneer kunnen wij als raad met de brandweer in gesprek gaan om onze zorgen kenbaar te maken?

 

Aandachtspunten

Dan wil ik nog een aantal losse zaken benoemen. 

-       We zijn blij met de voorgenomen ontwikkeling om van de Maaskemp een prettig verblijfsgebied te maken. Door meer ruimte voor de rivier te maken kunnen we tegelijkertijd kansen plukken. Laat Gennep niet langer met zijn rug naar de maas gekeerd zijn, en werk aan nieuwe verbindingen naar het nieuw te ontwikkelen gebied. Wat is de stand van zaken?

-       Wanneer we over onze voorzieningen praten, hebben we het ook over het nieuwe MFA te Ottersum. De planvorming loop al heel lang, als er zaken nodig zijn om de ontwikkeling op gang te helpen, horen we het graag. Wanneer mogen we verwachten dat de schop de grond in gaat?

-       Dan de Niersdalbrug. Hij ontbreekt in deze begroting terwijl er in het coalitieakkoord helder staat dat we de onderzoeken willen starten naar de mogelijkheden. Laat ik als VVD daar nog een keer onze positie over kenbaar maken: Wij vinden het zeer wenselijk om die nieuwe brug te realiseren, maar wel simpel en betaalbaar. Neem een voorbeeld aan de bruggen bij het Gennneperhuis en maak het niet groter dan dat. 

 

Afrondend

Ik kom tot een afronding. Zoals gezegd staan onze voorzieningen onder druk. Meer woningbouw is een van de vele antwoorden hierop. In het coalitieakkoord zien we een goede aanzet voor oplossingen, maar de wereld veranderd door. We zijn er nog niet. Ik wil de uitvoerende organisatie veel succes toewensen met het maken van de vervolgstappen. Dank u wel.