Vooropgesteld: financieel gezien zit onze gemeente in een bijzondere situatie. Het eerste deel van het traject Ruimte voor Ambities heeft geresulteerd in ruim 700.000 euro aan financiële ruimte. Genoeg om enkele van de must-do’s van deze coalitie te dekken, zoals een nieuw zwembad en een MFA in Ottersum. Maar er ligt nog een gat van ca. 1 miljoen euro in 2028, en dit dwingt ons tot keuzes. Onze burgers zullen dit ook gaan merken.
Tegelijkertijd zullen de reserves van de gemeente deze coalitieperiode zo’n 30 miljoen euro voller worden, een ongekende hoeveelheid. Nieuwe regelgeving geeft ons meer ruimte om deze middelen in te zetten voor belangrijke ambities. Voor de VVD is het echter essentieel dat we ook over vijf jaar en verder sluitende begrotingen kunnen presenteren. Tijd om door te pakken. Je zou het een kerntakendiscussie kunnen noemen, maar in het tweede deel van Ruimte voor Ambities moeten we ons huishoudboekje definitief op orde brengen.
Hierbij zijn allerlei vragen te stellen. hoe houden we het sociaal domein financieel onder controle? Wat zijn de effecten van meer woningbouw, en dus een groter acres, op onze financiën? Wat is het effect van de ontwikkelingen binnen de jeugdzorg? Welke investeringen in toerisme en recreatie rechtvaardigen de twee miljoen aan inkomsten uit de toeristenbelasting? Maar bovenal: hoe werken we aan de leefbare en fijne gemeente die wij als VVD voor ogen hebben?
Woningbouw
Voorzitter, ik begin graag met een inhoudelijk thema dat voor de VVD altijd prioriteit heeft: woningbouw. U weet dat wij keer op keer hameren op het belang van meer woningen, want we zijn er nog lang niet. Gehorende de inbreng van de vorige sprekers ben ik blij dat ons voortdurende pleidooi hiervoor ook bij andere fracties is geland. Landelijk gezien ligt het woningtekort op 400.000 woningen, en dat aantal blijft stijgen tot 2030. De onlangs vastgestelde lokale woonvisie stelt duidelijke ambities, en om die ambities te realiseren moeten we nadenken over de toekomstige uitbreidingen van Gennep.
Daarom dienen we vandaag een motie in om onze woningbouwambitie waar te maken door concrete plannen te ontwikkelen voor nieuwe wijken. Onze visie staat, nu nog de plannen. Als VVD zien we kansen, zoals bij de rotonde bij de pottenbakker in Milsbeek en de mogelijkheid voor 100 woningen op de huidige locatie van de verpleegzorg van Pantein in Gennep. Ook willen we Heijen ruimte bieden voor nieuwbouw, bijvoorbeeld waarbij we na nieuwbouw op het kermisterrein er nog niet zijn. Wat ons betreft krijgt de paardenwei weer meer prioriteit.
Vooruitlopend op de reactie op deze motie horen we graag van de wethouder waar hij binnen onze gemeente mogelijkheden ziet voor woningbouw. Gezien de druk op de woningmarkt heeft deze raad niet meer de luxe om controversiële plannen links te laten liggen. Daarom verwachten en verlangen we dan ook voortgang in het dossier De Groes.
Tegelijkertijd zien we bij ruimtelijke ontwikkelingen een steeds mondigere burger. Zoals Liesbeth Spies, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters, recent stelde: het lijkt alsof inwoners steeds vaker het eigenbelang vooropstellen en pas vinden dat de overheid luistert als ze hun zin krijgen. Zonder tekort te doen aan iedereen die constructief meedenkt, blijft het noodzakelijk om het algemeen belang centraal te stellen. Ik hoop dat we als raad bewust zijn van deze verantwoordelijkheid.
Wat betreft een ander aspect van woningbouw: we zien vooruitgang rondom de voorrangsregel voor statushouders in huurwoningen, die politiek Den Haag heeft afgeschaft. Wij verwachten dat we, zodra de wetgeving is aangepast, deze voorrangsregel ook lokaal kunnen schrappen in onze prestatieafspraken met de wooncorporaties. Gelijke monniken, gelijke kappen. Graag hoor ik de toezegging van de portefeuillehouder op dit punt.
Sociaal Domein
Dan het sociaal domein, voorzitter. In de voorbereidende raad hebben we hierover al een interessant debat gevoerd. Want wat gaat er veel geld om in dit domein. Het sociaal domein beslaat een steeds groter deel van onze begroting, en we horen weinig over welke taken we laten vallen. Gezien de grote financiële uitdagingen voor onze gemeente is dit een onhoudbare situatie.
Specifiek zijn we bezorgd over de doorontwikkeling van het OMO-beleid, dat voorziet in extra dorpsondersteuners, daginvulling in de kernen en een open inloop voor complexe doelgroepen. Graag horen wij van de portefeuillehouder welke concrete resultaten hij ziet na meer dan een half jaar open inloop in Gennep.
Maar terug naar de kern. Want dat we iets moeten in het kader van preventie en taken overhevelen naar het voorliggend veld, daar zijn we ons van bewust.
- De uitkomsten van het NCOD-rapport worden leidend in de verdere ontwikkeling van het OMO-beleid.
- De raad wordt actief geïnformeerd over de voortgang en resultaten van de genoemde nieuwe projecten binnen het sociaal domein.
- Gedurende de pilots worden geen onomkeerbare investeringen gedaan.
Ik kom nog bij een aantal losse zaken die ik kort afloop.
Kermissen
Tot slot nog een toelichting op de motie over de kermissen. Afgelopen jaar heeft onze gemeenschap weer bewezen dat de kermissen in de kernen levensvatbaar zijn. Als initiatiefnemer van Right to Challenge in onze gemeente zijn we hier trots op. Betrokken burgers zetten zich in voor de leefbaarheid van hun kern. Wij zien de bezuiniging op kermissen dan ook graag van tafel gaan. Deze burgerkracht moeten we behouden, en we hebben hiervoor een passende dekking binnen het domein van kunst en cultuur gevonden.
Raadhuisplein
Twee jaar geleden diende de raad unaniem een motie in om deze ontwikkeling los te trekken. Twee jaar later is er nog niets concreets gerealiseerd, en zien we geen dekking in deze begroting. Vandaar dat we dit punt opnieuw inbrengen.
Windmolens in het Reichswald
Tot slot blijven wij als fractie zeer bezorgd over de komst van windmolens in het Reichswald. Een onderwerp waar het hier in dit huis naar onze mening te stil over blijft, we verwachten meer inzicht in de stappen die we als gemeente ondernemen op dit dossier. Om als raad hier boven te blijven zitten, dienen we een motie in. Mijn collega-raadslid Mariella van de Boogaard zal deze in de tweede termijn verder toelichten.
Daarmee heb ik mijn punten genoemd. Rest me nog een slotwoord. En daarbij wil ik toch weer even kort stilstaan bij de bijzondere situatie waar we als raad in zitten. Dat er donkere wolken boven de financiën hangen is helemaal geen leuk gegeven. Maar, aan de andere kant, het is je niet altijd gegeven als lokale beleidsmakers om zo wezenlijk de taken van je gemeente bij te sturen. Het tweede deel van ruimte voor ambities, waarin we, na het gechargeerd gezegd laag hangende fruit uit deel 1, Echt alles kunnen herzien en heroverwegen. Laten we komend jaar, in dat traject, met lef en verantwoordelijkheid moeilijke keuzes niet uit de weg gaan. Ik heb er vertrouwen in dat we hier als raad samen stappen in kunnen zetten waar onze burgers nog jaren profijt van kunnen hebben.
Dank u wel.